Tevfik Hüseyinoğlu ve Mehmet İmamoğlu’nun hazırladığı “Yunanistan’da Başmüftülük Müftülükler ve Müftüler” kitabı BAKEŞ – Batı Trakya Kültür Eğitim Şirketi tarafından yayınlandı.

Kitap, İslâm Tarihinde Devirlerin anlatılmasıyla başlamakta ve 12. Bölümde Uluslararası Platformda Yunanistan’daki Müftülükler ve Helsinki Watch’ın ikinci raporuyla sona ermektedir. 498 sayfadan oluşan kitapta Rodos, Yanya Evros- Meriç, Dimetoka, Gümülcine, İskeçe müftülükleri müftüleri ayrıntılı bir şekilde okuyucuya sunulmakta ve müftü seçimiyle ilgili kanunlar ve yaşanan sıkıntılar ayrıntılı bir şekilde oyucuya sunulmaktadır. Ayrıca kitabın sonunda ekler kısmında ise fotoğraf ve belgeler yer almaktadır.

Kitabın önsözünde özetle şu görüşler dile getirilmektedir:

“…Yunanistan'daki Müslüman Türk Toplumunun azınlık hakları en geniş bir şekil­de, Yunanistan ile Türkiye arasında 14 Kasım 1913'te imzalanan Atina Barış Ant­laşmasında anlatılmış ve 24 Haziran-3 Temmuz 1920 tarihinde yürürlüğe giren 2345 sayılı kanunla, Başmüftü'nün riyaseti altında çalışacak olan Müftülerin halk tarafından nasıl seçilecekleri ve yetkileri düzenlenmiştir. 1923 yılında imzalanan Lozan Antlaşması’nın 45. Maddesiyle de Türkiye’de bulunan Ortodoks Rum Azınlığına verilmiş olan hakların aynen Yunanistan'da bulunan Müslüman Türk Azınlığına da verile­cekleri güvence altına alınmıştır.

Fakat özellikle 1923'ten sonra, Azınlığın omurgasını oluşturan kurumlar üzerinde bilimsel nitelikli araştırmalar yapılmadığı gibi Müftülükler hakkında da bu anlamda geniş çalış­malar yapılmamıştır. Bu sebeple, diğer kuramlarda olduğu gibi Müftülüklerle ilgili sorun­ların çözümünde yapılan tartışmalar gazetelerdeki yayınlar düzeyinde kalmıştır. Yalnız Batı Trakya kökenli olan Yrd. Doç. Dr.Turgay Çin'in, Türkiye'de yayınladığı eserlerinde, Yunanistan'daki Müftülükleri enine boyuna incelemiş olması her takdirin üstündedir. Ay­rıca burada şu olumlu gelişmeleri dile getirmekte yarar vardır. Batı Trakya Türkleri'nde Eğitim konusunu dddi bir azimle ele alıp sonuçlandırmak üzere olan deneyimli eğitimci ve araştırmacı yazar Rahmi Ali'den başka, son yıllarda Batı Trakya Müslüman Türk Azınlığı­nın dilini, dinini, geleneklerini ve kültür bütünlüğünü koruyup geliştirmeye yönelik genç eğitimcilerin kendi branşlarında Doktora ve Yüksek Lisans tezleri hazırlamış olmaları, bi­limsel araştırmalara yönelik istikbal vadeden önemli girişimlerdir.

Bazı Yunanlı akademisyenler, hukukçular ve yazarlar ise, Yunanistan hukuk sisteminin içinde Müftülerin İslâm hukukunu uygulama yetkileri üzerinde araştırma yaparken, telif ettikleri kitaplarda yalnız Müftülerin yetkilerini ele alıp incelemişlerdir. Ancak aynı ya­zarlar, kurum olarak Başmüftülük'ten ve Başmüftü'nün yetkilerinden bahsederken bu en esaslı kurumun detaylarına girmekten ve önemi üzerinde durmaktan kaçınmayı ter­cih etmişlerdir. Bu eserde, gerek uluslararası antlaşmalarda gözlenen ihlâller ve gerekse Müftülüklere yapılan haksız müdahaleler karşısında sessiz kalan bazı Yunanlı yazarların duyarsızlıkları yorumlanmıştır…”

Kapak tasarımı yazarlar ve Fevzi Ali tarafından yapılan kitabın tanıtımı önümüzdeki günlerde yapılacaktır.

ISBN: 978-618-82365-0-9

Bakeş Yayınları 32

Tevfik HÜSEYİNOĞLU

1936 Yılında Gümülcine (Komotini)'ye bağ­lı Kirazlı (Kerasea) köyünde doğdu. Küçük yaşta yetim kaldı. Bulgar zamanı ve iç savaş yıllarını yaşadı. Dokuz yaşında başladığı ilk öğrenimini Susurköy ilkokulunda gördü. Medrese-i Hayriye'yi bitirdikten sonra lise öğrenimini Celâl Bayar Lisesi'nde tamatiı- ladı. 1967 yılında Ankara Üniversitesi ila­hiyat Fakültesi'nden mezun oldu. Aynı yılın sonbaharında, İskeçe Muzaffer Salihoğlu Azınlık Lisesi'ne tayin edildi. 2003 yılında emekliye ayrıldı. Öğretmenlik görevinin yanı sıra başka etkinliklerde de bulundu. Eğitim panellerinde konuşmacı olarak yer aldı. B.T.A. Yüksek Tahsilliler Derneği'nin kurucu üyelerindendir. Dernekte Genel sekreterlik ve Başkanlık yaptı. Şafak ve Hakka Davet dergilerinde yazıları yayınlan­dı. Çok yönlü bir yazardır. Düz yazıları daha çok öğretici nitelikte yazılmış makalelerdir. Yunan'lı yazar Antonis Samarakis'in "Teh­like İşareti" adlı romanını Türkçe'ye çevir­miştir. Bu romanıyla da Batı Trakya'da bir "İlk"e imzasını atmıştır. Rahmi Ali ile be­raber yazdıkları "Yunan İç Savaşı'nda Batı Trakya Türk Azınlığı" adındaki eseri 2009 yılında yayınlanmıştır. Bazı çalışmalarına halen devam etmektedir.

Mehmet İMAMOĞLU

1939 yılında Gümülcine (Komotini)' ye bağlı Hemetli (Organi) köyünde dünya­ya geldi. İlkokul tahsiline doğduğu köyde başladı. Yunan iç savaşı'nın yoğunlaştığı 1946 yılında, bölge geleneğine göre evin­de yapılan hatim merasimine, Rodop Dağ­larındaki Yunan gerillalarına gönüllü katı­lan ve "Kemal Kaptan" kod adıyla anılan Türk gerilla lideri Mihri Belli de davetliydi. M.Belli, hatim merasiminde küçük Meh­met'i onurlandırmak için elini öptürmüş ve parayla ödüllendirmiştir, iç savaşı sebe­biyle göç eden ailesiyle birlikte Mehmet, Basırlıköy'e yerleşti ve ilkokulunu orada tamamladı. 1954-55 ders yılında Medre­se-i Hayriye'de 1.sınıfı okudu. Orta ve Lise öğrenimini Konya İmam Hatip okulunda tamamladıktan sonra tahsiline bir sene ara verdi. 1964 senesinde İstanbul Yüksek İslâm Enstitüsüne girip 1968 senesinde bu okuldan da mezun oldu. 1971 yılında Gü­mülcine (Komotini) Celâl Bayar Lisesi'ne tayin edildi. 1982-1990 yılları arasında haftada iki gün Şahin Medresesinde görev yaptı. Sene sonu Lise bitirme imtihanların­da İskeçe Muzaffer Salihoğlu lisesi Mezu­niyet sınavları kurul üyeliğinde bulundu. 2007 yılında Celal Bayar Lisesi’nden emekliye ayrıldı.