KORONA VİRÜS NEDİR?
Beta – Coronavirüs ailesi içinde yer alan ve insanda genellikle hafif ve orta derecede üst solunum yolları enfeksiyonunlarına sebep olan bir virüstür.
Hayvanlar aleminde de çok yaygın olan büyük bir virüs grubudur.
Zaman zaman grip hastalıklarında olduğu gibi hayvandan insana mutasyon geçirerek bulaşma özelliğine sahiptir.
2002 yılında Çin’de SARS hastalığına (misk kedisinden) ve 2012 yılında Suudi Arabistanda MERS hastalığına (deveden) sebep olmuş ve birçok insanın hayatına mal olmuştur.
Şimdi karşımıza yeni Koronavirüs olarak mutasyon geçirmiş bir şekilde çıkmaktadır.Yeni ismi Covid-19 olarak belirlenmiştir.
NASIL BULAŞIYOR?
Virüsün enfekte bir kişiden sağlıklı bir kişiye bulaşması solunum damlacıkları ve yakın temas ile meydana geliyor.
Detaylandırmak gerekirse bu virüs hasta kişilerden sıçrayan damlacıklar vasıtası ile hasta nefes alıp verirken, öksürürken, hapşırırken veya bazı virüslü yüzeylere temas ettikten sonra elini ağız, burun ve gözlerine götürmesi ile bulaşıyor.
Yapılan bazı çalışmalara göre yeni tip koronavirüsün canlı kalma süresi havada 3 saat, bakır yüzeylerde 4 saat, plastik ve paslanmaz çelik yüzeylerde ise 72 saate kadar olabiliyor.
BİREYSEL OLARAK NASIL KORUNMALI?
- Hastalar kalabalık ortamlarda bulunmamalı.Ayrıca hastalığı yaymamak için maske kullanmalılar.
- El hijyenine çok dikkat edilmeli.Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve su ile yıkanmalı.Bu yapılamıyor ise alkol bazlı kolonya veya dezenfektan kullanılmalı.
- Eller yıkanmadan önce yüz bölgesine asla götürülmemeli.
4.Solunum yolu hastalığı olan hastalar ile maskesiz yakın temastan kaçınmalı.
5.Öksürürken veya hapşırırken ağız ve burun bir mendil ile kapatılmalı ve bu mendil dikkatlice çöpe atılmalıdır.Eğer mendil yok ise ağız ve burun dirseğin iç kısmı ile kapatılmalıdır.
- Sık kullanılan nesneler ve yüzeyler temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
- Hasta kişilerin havlu,mendil gibi kişisel eşyaları ortak kullanılmamalıdır.
KİMLER RİSK ALTINDA?
- Yaşlılar
70 yaş üzeri olanlarda ölümlü vaka oranı %8
80 yaş üzeri olanlarda ölümlü vaka oranı %15
Kalp hastaları
3. Şeker hastaları
4.Nefes darlığı olan kişiler
5.Kanser hastaları
6.Böbrek hastaları
7.Müzmin hastalıklardan rahatsız olanlar (Romatizma vs.) - Vucüt direnci düşük olanlar
BÖLGEMİZDE TEHLİKE VAR MI?
Küresel salgın (pandemi) durumunun açıklanmasından bu yana
Dünyada Hasta sayısı 250.000 civarı, ölüm sayısı ise 10.000 civarıdır.
Hastalığın merkez üssü Çin iken artık Avrupa olmuştur.
Ülkemizde şuana kadar vaka sayısı 530’u bulmuş, bunlardan 29 hasta yoğun bakımda olup 19 tanesi suni olarak cihazlar yardımı ile nefes alıyor.
Tedavi görenlerin yaş ortalaması 69’dur.
Şuana kadar Gümülcine hastanemizden alınan numunelerin tümü negatif – temiz çıkmıştır (6 vaka).
Dedeağaç hastanesinde 4, İskeçe hastanesinde ise 3 vaka tespit edilmiştir.
Tabii ki bu hastalık Gümülcine’ye de gelmeyecek demek değildir.Her an vakalar ortaya çıkabilir.
Bundan dolayı ülkemizde ve hastanemizde çok ciddi tedbirler alınmaktadır.
Hastanemizin giriş kapısında özel kıyafetler giyen sağlık görevlileri tarafından herkesin ateşi ölçülmekte (personel dahil) ve hastalardan anemnez alındıktan sonra içeriye alınmaktadırlar.
Bunlardan ateşli ve öksürüklü olanlardan ilk yardımın dışında özel bir odada numune alınıp, sonuçlar gelene kadar ayrı bir yerde yatırılmakta.Eğer numune koronavirüs pozitif çıkarsa hasta Dedeağaç hastanesine gönderiliyor.Negatif ise Gümülcine hastanesinde tedavisine devam ediliyor.
Gümülcine hastanesinde şuan her ihtimale karşı aciller dışında hiçbir hastaya bakılmıyor ve bazı katlar tamamen boşaltılmış durumda.
Burada şu bilgiyi vermekte de yarar var :
Ülkemizde Koronavirüs bilgilendirme ve yardım amaçlı bir telefon merkezi oluşturuldu.
Bu virüs ile alakalı herhangı bir durumda : 1135 veya 2105212054
numaralarından Yunanistan Ulusal Halk Sağlığı merkezi ΕΟΔΥ’e ulaşabilirsiniz.
KORONAVİRÜS HAKKINDA DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR
- Kuluçka süresi 14 gün ve hastalık ondan sonra başlıyor : Yanlış
Hastalık genelde 4-5 gün içinde ortaya çıkıyor, çok nadir durumlarda 14 günde ortaya çıkabiliyor. - Bütün belirtiler aynı anda ortaya çıkıyor : Yanlış
Önce ilk belirti olan düşmeyen yüksek ateş, sonra kuru öksürük, sonra nefes darlığı ve bazen beraberinde kas ağrıları ortaya çıkıyor. - Hastalığa yakalanan her kişi zatürre olacak : Yanlış
Daha ziyade risk grubunda olan yaşlılar, kalp hastaları, şeker hastaları, kanser hastaları.
Diğer bireylerden hastalığa yakalananlardan %80’i bunu ayakta geçirecek geri kalan %20’si daha ağır geçirecek.Sadece %2 ile %3’ü zatürre olacak. - Soğuk algınlığı ve Grip ile aynı şey : Yanlış
Soğuk algınlığında ateş yok, burun akıntısı var ancak nefes darlığı olmuyor.
Gripte ateş var ancak giderek düşüyor ve nefes darlığı olmuyor. - Yüksek ateşli kişiler hemen hastaneye gidecek : Yanlış
Sadece ateş düşmüyorsa, öksürük azalmıyorsa, nefes darlığı var ise ve özellikle risk grubunda iseniz önce doktorunuzu arayıp, onun yönlendirmesi doğrultusunda hastaneye gideceksiniz.
Diğer durumlarda evde kendinizi izole edip başkaları ile temasa geçmemeye çalışınız. - Hastalık belirtisi ailemin bir ferdinde başlarsa diğerlerine de bulaşacak : Yanlış
Kendini iyi izole edebilirse, aynı evde kalabilir ve diğerlerine bulaştırmaz. - Dışarıya çıktığımızda maske ile dolaşmalıyız : Yanlış
En iyisi dışarı çıkmamak.
Zorunlu olunca hasta değilsek maskesiz dışarı çıkabiliriz.Burada etrafımızdakilerle 1-2 metre mesafeyi korumaya ve 15 dakikadan fazla aynı yerde bulunmamaya dikkat edelim. - Koronavirüs bulaşan kişiler asla eski sağlığına kavuşamıyor : Yanlış
Hastalık genelde risk gruplarına dahil olmayan kişilerde hafif seyrediyor. - Antibiyotikler hastalığı önlüyor, grip aşısı oldum beni korur : Yanlış
Bu hastalığa karşı antibiyotikler etkili değil ve grip aşısı olanlar da diğer bireyler ile aynı oranda yakalanıyor. - Virüsten koruyucu ilaçlar eczanelerde satılıyor : Yanlış
Şimdiye kadar serbest piyasada virüse karşı herhangi bir ilaç veya aşı bulunmamaktadır.
TOPLUMSAL OLARAK HASTALIKTAN EN İYİ KORUNMA YOLLARI
Virüsün elindeki silahı almak yani temastan kaçınmak.
Özellikle sağlıklı bireyler ve gençler risk altındaki kişiler ile yakın irtibattan bir süre uzak durmalı.
Dünya sağlık örgütünün gençlere yaptığı çağrı şöyle : Yenilmez değilsiniz, bu virüs haftalarca hastanede kalmanıza yol açabilir ve hatta sizi öldürebilir.Hastalanmamışsanız bile gideceğiniz yer ile ilgili yapacağınız tercihler başka birinin hayatı ve ölümü arasında fark yaratabilir.
Bu yüzden Sosyal İzolasyon şart diyoruz
Evde Kalmak
Ancak :
Biraz değil!
Azıcık değil!
Sonra değil!
Sadece Birileri değil!
Bugün!
Herkes!
Şartsız!
UNUTMAYALIM
Çin’de 3 hasta ile başladı, önlem gecikince 3.000’den fazla insan öldü.
İtalya’da Çin’den gelen insanlar serbeşt dolaştı, önlem alınmadı ve 3.500’den fazla insan hayatını kaybetti.
Şuan Dünya’da 250.000’den fazla hasta ve ve ölü sayısı 10.000’i geçti.
SALGIN SONRASI DÜNYA NASIL OLACAK?
Herşeyden önce oluşan korku ve panik ortamı nedeni ile bölgeler ve ülkeler arası seyahat etmek çok kısıtlanacak gibi görünüyor.İnsanlar birbirinden daha da uzaklaşacak.Avrupa birliği bile şengen anlaşmasını gözden geçirebilir.
Eğer kötü senaryo gerçek olup da salgın kontrol altına alınamazsa yüzbinlerce hatta belki daha fazla insan hayatını kaybedebilir.
Ekonomik sonuçlar çok ağır olacak, binlerce işletme iflasın eşiğine gelecek ve yüzbinlerce insan işsiz kalacak.Özellikle ülkemiz gibi turizmden büyük gelir elde eden ülkeleri zor günler bekliyor.
Dünya çapında çok sert tedbirler alınabilir, bunlara örnek olarak dinlerin Hac ibadetinin sınırlandırılmasını gösterebiliriz.İnsanlarda ve devletlerde oluşan bu korku uzun yıllar sürebilir.
Küreselleşen dünya pandeminin etkisi ile bölgeselleşmeye, ülkeler sınırlarını nerdeyse kapatmaya ve ırkçılığın artmasına doğru değişebilir.
Aşı üretimi konusunda zaman ile yarışa girilecek ve bu yeni metod ve teknolojilerin oluşmasını beraberinde getirecek.
Birçok ülkenin sağlık sistemi çökme aşamasına gelecek ve reformlara gidilecek.