Gümülcine, 13.01.2023

YORUM

Rodop ilinde halkın  %50,54 gibi bir kısmı  Krallığa  "evet" demişti!

1 Haziran 1973’te Albaylar Cuntası Yunanistan’da krallığa son verdi ve demokratik Başkanlık sistemine geçiş sağladı. Konuyla ilgili Temmuz 1973’te yapılan referandumu hiçbir parti tanımadı ve Kral Konstantin ile birlikte, demokrasi sağlandığında başka bir referandumun yapılacağı taahhüdünde bulundular.

Temmuz 1973’te Cunta’nın düşmesinden sonra, Konstantin Karamanlis Hükümeti 8 Aralık 1974 tarihinde taahhütte bulunulan yeni referandumu gerçekleştirdi. Bu arada devletin başında  hala General Fedon Gizikis bulunuyordu. Referandumda halk %69,2 oranıyla krallık idaresine karşı olduğu yönünde oy kullandı.

Referandum sonucunda  ilginç sonuçlar da elde edildi. Batı Trakya’da krallık idaresinden yana oy kullananların çok fazla olması dikkatlerden kaçmadı. Rodop ilinde halkın %50,54 gibi bir kısmı Krallığa “evet” oyu kullandı. Bu rakam Yunanistan’da Krallığı en fazla isteyen 2’nci il sıralamasını göstermesi açısından araştırmaya değerdir.

8 Aralık 1974’teki referandum sonuçlarına göre Krallığa  en çok aşağıdaki iller  “evet” oyu kullanmıştı:

• Lakonia ili: %59,52
• Rodop ili:  %50,54
• Messinia ili: %49,24
• İlia ili: %46,88
• Argolida ili: %46,67

Batı Trakya’daki diğer illerde de şu sonuçlar alınmıştı:

İskeçe ili: %46,25

Evros ili: %39,73

Krallık yönetimine Batı Trakya Türklerinin bu kadar sıcak bakması araştırılmaya değer bir konudur. Ancak Türklerin sorunlarının daha çok Albaylar Cuntası’ndan sonra başladığına göre, insanların Krallık idaresinde daha sorunsuz bir yaşam sürdükleri düşünülebilir.

• 1952 yılında Türk-Yunan dostluğunun simgesi olarak Gümülcine’de Celal Bayar Lisesi kurulmuştu.
• İskeçe Türk Birliği, Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği ve Gümülcine Türk Gençler Birliği faaliyetlerine devam ediyordu.
• 1967 yılındaki Cunta’ya kadar seçimle işbaşına gelmiş cemaat idare heyetleri görev başındaydı.
• Üniversite kurulacağı gerekçesiyle Türklere ait binlerce dönüm toprak 1967’deki Cunta idaresinden sonra kamulaştırılmış; bu tür faaliyetler bu idare sonucunda hız kazanmış ve her kamulaştırma Türklerin aleyhine sonuçlanmıştır.
• İskeçe’de yer alan Tabakhane Camii Cunta’dan sonra yıktırılmıştır. (1972’de bir gecede yerle bir edilmiş ve molozlar sabaha kadar taşınmıştı).
• Gümülcine'de yer alan Postuboş Baba Tekkesi Cunta’dan sonra  yıktırılmıştır. (Tekke 1989 yılında yenisi yapılacağı gerekçesiyle  Gümülcine Belediyesi tarafından yıktırılmış ve günümüze kadar yenisi inşa edilmemiştir.)
• Cunta’ya kadar 1946 – 1967 yıllarındaki  Türklerin siyasi temsiliyet oranı da çok önemlidir. Bu dönemde Hamdi Hüseyin Fehmi, Osman Üstüner, Faik Engin, Hüseyin Zeybek, Fehim Otmanlı, Molla Yusuf, Osman Nuri ve Hasan Hatipoğlu değişik partilerle seçim kazanarak Türkleri Yunan Parlamentosunda temsil etmişlerdir. Cunta’ya kadar milletvekilleri etkili olmuştur. Özellikle de iktidardaki ERE Partisinden Osman Nuri, Molla Yusuf ve Osman Üstüner gibi milletvekillerinin yer alması çok önemli olmuştur.

Bütün bu siyasi, sosyal, ekonomik gelişmeler, Türklerin Krallığa “evet” oyu kullanmalarında etkili olmuştur, denebilir.

Günümüzde artık Krallık yok, demokrasi var. Yaşasın demokrasi, ancak tabii ki herkes için demokrasi!