Page 10 - 149R

OSMANLI DÖNEMİNDE ORTODOKS RUM CEMAATİ[1]

Hüseyin Bostancı – Pervin Hayrullah (BAKEŞ)

Türkler ta- İstanbul’un fethi ile Türklerin hakimiyetine giren
ORTAK GÖRÜŞLER rih boyun- Patrikhane için, yeni bir çağın başlangıcı ve yeni

ca kendi bir dönemi ifade ediyordu.
hâkimiye- İstanbul’u feth eden Fatih, Patriklik makamının

tinde yaşa- II. Anastasios’tan beri boş olduğunu öğrenince
yan diğer artık kendi tebaası olan Ortodoks halkın bu dini

toplumlara kurumunun yeniden düzenlenmesine karar ver-
karşı daima miş, Hristiyan halktan yeni bir Patrik seçmelerini
hoşgörü ile istemiştir. Bunun üzerine kilise ruhanileriyle Sivil

yaklaşmış- Hristiyan halk, kendi örf adetlerine göre yaptıkları
lar ve onla- seçimle, Yeorgios Kurtises’i II. Gennadios adıyla
Dr. Pervin Dr. Hüseyin
rın din, örf Patrik seçmişlerdir. II. Gennadios, Osmanlı Devleti
HAYRULLAH BOSTANCI
ve adetleri- idaresinde Rum Kilisesine seçilen ilk Patrik olmuş-
ne dokun- tur.
mamışlardır. Fatih Sultan Mehmet de İstanbul’u Fatih Sultan Mehmet II. Gennadios’u saraya davet
fethinden sonra aynı hoşgörü ile hareket ederek ederek onun için bir ziyafet vermiş, ona ruhani
bu düzeni devam ettirmiştir. İlk aşamada şehirde hakimiyeti simgeleyen patriklik asası ile tacı-

yağmayı durdurarak şehri terk edenlerin ve kor- nı vererek hürmet göstermiştir. Padişah, patriği
kudan Galata’ya sığınanların yurtlarına dönebile- avluya kadar uğurlamış, orada büyük memurların
ceklerini belirtmiştir. Gayrimüslimlerin Türklerle Gennandios’a, Sen Sinod’a kadar refakat etmeleri-
beraber kendi örf ve adetlerine ve dinlerine göre ni emretmiştir. Patrik, vezirlerden ve diğer paşa-
serbestçe yaşayabileceklerini belirtmiştir. Yıkılmış lardan kurulu bir kortej içinde, padişahın güzel

evleri tamir ettirmiş, mahkemeler kurdurmuş ve atlarından birine bindirilmiş ve Oniki Havariler
asayişi sağlamıştır. Kilisesi’ne kadar uğurlanmıştır. Patrik’e düzenle-
İstanbul’un fethinden önce, Doğu ve Batı Kilise- nen bu tören, Bizans İmparatorluğu zamanındaki
lerini birleştirme konusunda yapılan tartışmalar törenle aynıydı.

sonunda İstanbul Ortodoks Patriği, Bizans ta- Fatih Sultan Mehmet Patriğe Türk ve İslam Hu-
rihindeki mevkiini kaybetmiş, kilise mensupları kuku çerçevesinde dini ve medeni haklar tanıyan
arasında birlik bozulmuş ve bu yüzden patrik II. bir ferman vermiştir. Bu fermanla sağlanan haklar
Athanasios’un istifasından sonra bu makama yeni şunlardır:

bir tayin yapılmamıştır. 1. İstanbul Patrikleri Sen Sinod Meclisiyle
Fatih Sultan Mehmet’in Patrikhaneye Tanıdığı İm- birlikte kilisilerin, manastırların ve bunların malları
tiyazlar ile bilcümle ruhban sınıfı üzerinde her türlü salahi-
Fatih Sultan Mehmet tarafından 29 Mayıs 1453’te yete sahiptirler.

Rodop Rüzgârı - 8