Lozan Anıtı

Ülkemiz anıtlar açısından Batılı ülkelerle karşılaştırıldığında oldukça fakir sayılabilecek bir görünüm arz eder. Bunun dinsel, kültürel ve geleneksel bir takım nedenleri bulunmakla birlikte; ürkiy artık dış dünyaya açılan bir ülkedir. Var olan anıtlarımızın büyük bir çoğunluğu Atamız’a aittir. Bu ülke artık sanatı, kültürün yanısıra yaşamla birleştirmek isteyen insanların var olduğu bir ülkedir. Estetiğin ve sanatın yansıdığı her alan, insan ruhuna, toplumun gelişimine yansır.

Ülkemizin yöresiyle, tarihiyle yaşadığı acı, tatlı pek çok olayı estetik güzelliklerle anlatan anıtlara ihtiyacı vardır. Bu konuda Trakya Üniversitesi çok önemli bir hizmete öncülük etmiştir

Karağaç yerleşkesine Üniversite Rektörlüğünün taşınması ve T.C Devleti’nin sınırlarını belirleyen, ulusal bütünlüğünü sağlayan Lozan Anıtı, Meydan ve Müzesi yapılması kararı, Rektör Prof.Dr. Osman İnci’nin önerileri doğrultusunda , Trakya Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi, Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin teklifleri ile Trakya Üniversitesi Senatosunun 27.11.1996 tarihli 7’nci toplantısında oybirliği ile alınmıştır. Tarihi değerlendirmeler göz önüne alındığında, anıt yerinin tespitinde Karaağaç yerleşkesinin tercihi en doğru seçimdir. 30 Ekim 1918 tarihinde imzalanan Mondros Mütarekesi’ne göre, Trakya hududu Meriç Nehri ile çizilmiş ve Karaağaç Beldesi, Meriç nehrinin sağında, Yunanistan topraklarında kalmıştır. Bu durum, Lozan Antlaşması toplantılarında ciddi ve çok önemli tartışmalara yol açmış ve 24 Temmuz 1923 tarihinde imzalanan Lozan Antlaşması ile Yunanlıların savaş sırasında yapmış oldukları tahribata karşılık “Harp Tazminatı” olarak, Türk tarafına bırakılmıştır. Bu nedenle, Trakya Üniversitesi Senatosu bu tarihi olayı da değerlendirerek, anıtın Karaağaç’ta yapılması kararını almıştır.
Lozan Meydanı’nda yer alan anıt, Lozan Zaferi’nin tek sembolü, Lozan Müzesi de bunun belgesel açıklamasıdır. Bu ikiliyi tamamlamak üzere, Rektörlük yerleşkesinde bir Lozan Fidanlığı düzenlenmiştir. Bu fidanlığa 29 Ekim 1997 tarihinde 74 adetdikilmiştir. Her 29 Ekimde de törenle bir fidan sayısı Cumhuriyetin yaşı ile artacaktır.

Trakya Üniversitesi ile İnönü Vakfı temsilcileri ile14 kişiden oluşan proje tasarımı ve çalışma ekibi ile ilk toplantısını 14.02.1997 tarihinde yaparak hızla hızla çalışmalarına başlamıştır. Proje tasarımı çalışma ekibi yaklaşık 15 ay süren çalışmalarında anıtın tasarımı, seçilen yere aplikasyona, çevre düzenlenmesi, aydınlatılması, kullanılacak malzemeler vb. birçok konuyu etüt ederek projeyi tamamlamış ve yapım aşamasına getirmiştir. 15 ay süren bu yoğun proje çalışmaları neticesinde 29 Mart 1998 tarihinde anıtın temeli atılmıştır.

T.Ü. Yapı İşleri Daire Başkanlığı’nın kontrol ve denetiminde, yaklaşık 10 mühendis, Mimar ve teknisyen ile 15 ehil usta ve 50 işçinin geceli, gündüzlü fedakarca çalışmaları ve üstün gayretleri sonunda anıt 110 günde tamamlanarak, geçtiğimiz 1998 yılında Cumhurbaşkanımız Sayın Süleyman DEMİREL tarafından açılmıştır.

Anıt betonarme olarak, radye temele birbirinden bağımsız ve 45 derece açı ile saptanan 3 konsol üzerine oturmuş sütunlardan oluşmaktadır. Birinci sütunun yüksekliği 36.45 m. olup; Anadolu’yu, İkinci sütun yüksekliği 31.95 m. olup; Trakya’yı, Üçüncü sütun yüksekliği de 17.45 m. olup; Karaağaç’ı simgelemektedir. Bu sütunları 7.20 m. olup; yükseklikte birbirine bağlayan beton çember, birlik ve beraberliğin sembolü olup, bu çemnberin ön yüzünde yerleştirilmiş 4.20 m. boyundaki genç kız figürü; estetiği,zarafeti ve hukuku temsil etmektedir. Genç kız figürünün bir elindeki güvercin, Barış ve Demokrasinin, diğer elindeki belge ise Lozan Antlaşması’nın simgesidir. Anıtın ayaklarının yerleştirildiği yarım daire şeklindeki 15 m. yarı çaplı havuz ülkemizi çevreleyen denizleri temsil etmektedir.

Anıtla beraber bütün Lozan Meydanı düzenlenmesinde yaklaşık 150 değişik cinste süs ağacı ve çalısı, 5000 adet mevsimlik çiçek dikilmiş, 5 dönüm alan çimlendirilmiştir.

Lozan Meydanı’nın hemen yanında yer alan Lozan Müzesi, eski istasyonun ek binalarından birisinde düzenlenmiştir. Müze binası, müdür odası ile üç sergi salonundan oluşmaktadır. Lozan Müzesi’nde, özellikle İnönü Vakfı ve Türk Tarih Vakfı’nca temin edilen Lozan Antlaşması’na ait tarihi belgeler, kitaplar, antlaşmasının başmimarı İkinci Cumhurbaşkanı İsmetİnönü’ye ait bazı özel eşyalar ve karikatürler sergilenmektedir. Lozan Müzesi, çalışma günlerinde 8.30-17.30 saatleri arasında ziyarete açıktır.

Kaynak: www.trakya.edu.tr

View the embedded image gallery online at:
https://rodopruzgari.com/lozan/21222-lozan-an%C4%B1t%C4%B1.html#sigProId5d3102342d